La giuventüna – nos avegnir
Sper l’educaziun, la scoula, il sport etc. es sgüra eir üna scolaziun ed instrucziun musicala da grond’importanza per la fuormaziun generala d’ün uffant. Quista persvasiun mo eir il böt da spordscher als uffants da nos cumün ün’occupaziun radschunaivla in lur temp liber, sun stats ils argumaints decisivs per magister Mario Oswald da fuondar l’on 1972 la musica da giuvenils.
Instrumaints gronds pels gronds, instrumaints pitschens pels pitschens, tenor quist motto han ils prüms scolars tut in consegn lur instrumaints cun gronda baja ed uschea es gnüda missa la basa per la società. Amo aint illa sala veglia da radunanzas s’haja lura cumanzà cun grond schlantsch a far musica. Cun trumbettas, tubas e posaunas plain verdarom e da pac buna qualità gniva sunà a tuot pudair. Davo cuort temp ha la società lura fingià gnü la prüma rapreschantaziun davant il public. In occasiun da la festa da l’Uniun dals Grischs dal 1972 illa sala dal Restorant da la posta gio’l stradun sün gnüts sunats ils tocs “Anna da Tharau”, “A Trun suot igl ischi” e la marcha “San Carlo”. Quist pitschen concertin es stat incurunà da success ed ha dat curaschi da cuntinuar culla lavur.
Fingià in december 1973 ha pudü gnir registrà ün coral per la televisiun. Per quella jada d’eira quai ün evenimaint tuottafat special. Diversas uras han ils musicants stuvü patir fraid aint il sunteri da la baselgia, fin cha’l tun e’l purtret d’eiran finalmaing in chaista. Ün ulteriur evenimaint important es statta la festa da musica districtuala a Müstair, a la quala la società s’ha partecipada sco unica musica da giuvenils. I’ls ons seguaints cur chi nun es plü stat pussibel da tour part a simils arrandschamaints per musicas d’uffants, es la società statta preschainta a divers inscunters e plüssas festas per musicas da giuvenils. Sper tuot quists ingaschamaints ha la musica cun sias producziuns eir adüna imbelli arrandschamaints e festas politicas in cumün. Ella s’ha eir ingaschada sco organisatura da bleras festas ed ha uschea eir in quist reguard pudü contribuir ün servezzan a bön da la cumünanza.
Il dirigent e’ls oters respunsabels han adüna miss pais cha, sper la musica e l’imprender, vegnan cultivadas eir l’amicizcha e la colleghialità. Perquai sun i’l cuors dal temp gnüts organisats eir viadis da divertimaint plü gronds sco per exaimpel in Germania ed in Italia. Eir ils divers chomps da musica han güdà a promover il spiert da cumünanza e’l svilup dals musicants.
Insembel culla musica da giuvenils da Zernez es quella da Ramosch la plü veglia da l’Engiadina. Tanter 15 e 30 scolaras e scolars da la terza fin novavla classa frequaintan in differentas categorias las lecziuns e las prouvas da musica. Üna jada l’eivna vain salvada üna prouva cumünaivla. Sco illa vita da minchadi haja dat eir pro la musica da giuvenils puncts culminants e grond’euforia, però eir crisas chi han pudü gnir superadas be grazcha a l’ingaschamaint instancabel dal fundatur e dirigent da la musica, Mario Oswald.